W ostatnim czasie bardzo dużo mówi się o roślinie o nazwie Barszcz Sosnowskiego. Jest to gatunek rośliny zielnej należącej do selerowatych (Apiaceae). Pochodzi z rejonu Kaukazu. Została sprowadzona do Polski w latach 50-tych XX w. Była uprawiana w państwowych gospodarstwach rolnych jako roślina pastewna, wysokoplonująca, miododajna, przeznaczona na kiszonki. Sadzono ją również w ogrodach i parkach jako roślinę ozdobną. Zaniechano uprawy tej pięknej rośliny, ponieważ mięso i mleko uzyskiwane od karmionych zwierząt, miało zapach kumaryny - jednego ze związków obecnych w roślinie.

Inną przyczyną zaniechania uprawy były zawarte w łodygach, liściach i owocach barszczu żywice, olejki lotne i alkaloidy, które w kontakcie ze skórą wywołują nadwrażliwość na działanie promieni słonecznych i pojawienie się rozległych, trudno gojących ran i oparzeń. Poza tym gatunek jest bardzo inwazyjny, wypiera inną roślinność, jest trudny do zwalczania. Obecnie objęty jest prawnym zakazem hodowli, rozmnażania i sprzedaży na terenie Polski.

Barszcz osiąga wysokość od 1 do 5 metrów. Posiada bruzdowatą łodygę o średnicy od 5 do 10 cm. Liście dorosłych osobników mają do 3 m długości, kwiaty barwy białej lub rzadziej różowej zebrane w baldachy o średnicy 80 cm, a nawet więcej. W warunkach europejskich kwitnie od połowy czerwca do końca lipca, nasiona dojrzewają i osypują się od końca sierpnia do października. Średnio jedna roślina produkuje ok. 20 tys. nasion.

Barszcz najchętniej zasiedla tereny zaniedbanych użytków zielonych wzdłuż cieków wodnych, tereny nieużytkowane rolniczo. Skuteczne zwalczanie Barszczu Sosnowskiego jest bardzo trudne. Należy stosować szereg metod zwalczających uciążliwy chwast. Przede wszystkim połączyć metody: metodę uprawową, metodę mechaniczną i metodę chemiczną. Zabiegi uprawowe powinny być prowadzone regularnie i jak najdłużej to możliwe. Szczególnie ważne jest to na obrzeżach pól, wzdłuż dróg, cieków wodnych, łąkach. Do sposobu mechanicznego należy podcinanie korzeni, ścinanie roślin, koszenie, usuwanie kwiatostanów (baldachów). Poza podcinaniem korzeni żadna z tych metod nie daje efektu całkowitego zniszczenia rośliny. Uzyskać to można dopiero w ciągu kilku sezonów wegetacyjnych stosując 2 - 3 zabiegi rocznie. Zwalczanie chemiczne ma dużą skuteczność szczególnie stosowanie herbicydów zawierających glifosat oraz trichlopyr w okresie wiosennym, gdy rośliny maja 20 - 50 cm wysokość. Wykonując wszelkie zabiegi związane ze zwalczaniem barszczu wymagane są szczególne środki ostrożności spowodowane wysoką toksycznością rośliny. Żadna część ciała nie może być narażona na bezpośredni kontakt z rośliną - należy zachować szczególną ostrożność przede wszystkim nie dotykać, nie zrywać. Utrzymanie gruntów w dobrej kulturze rolnej i zwalczanie tej rośliny spoczywa na właścicielach nieruchomości.

Marzanna Załęska – Inspektor ds. ochrony środowiska